پیش بینی برندگان نوبل اقتصاد ۲۰۰۹

پیش بینی برندگان نوبل به هر حال جالب است. امسال اما جذابیت این انتخاب به علت بحران مالی جهانی در مورد نوبل اقتصاد بالاتر از بقییه نوبل ها خواهد بود. بسیاری از اقتصاد دانانی كه قبل از بحران مالی به نظر من شانس بالایی برای نوبلیست شدن داشتند، الان دیگر  شانس خود را از دست داده اند به همین دلیل هم انتخاب برندگان نوبل برای کمیته نوبل پر اهمیت است. در سال ۱۹۹۸ هم  کمیته نوبل با بحران مشابهی روبرو شد زیرا سال قبل از آن شولز و مرتون به خاطره فرمول معروفی كه در فاینانس در قیمت گذاری آپشن ها (نمیدونم به فارسی چی ترجمه شده) برنده نوبل شدند. اما دقیقا سال بعد و با جدی تر شدن بحران شرق آسیا، شرکتی كه این دو برنده نوبل در آن سهیم بودند ورشکست شد و انتقادات زیادی را متوجه کمیته نوبل کرد. به همین دلیل نوبل ۱۹۹۸ به  آمارتیا سن از هند (و همچنین تنها برنده نوبل از آسیا تا به امروز) داده شد.
در این میان بعضی از سایتهای شرط بندی هم کاندیداهای خود را معرفی کردند. منکیو هم وارد این بازی شده است و یک لینک گذشته است كه می توان در آن شرط بندی کرد.
تامپسون رویترز هم هر سال با یک نظر سنجی کاندیداهای محتمل را اعلام  کرده است :

Ernst Fehr and
Matthew J. Rabin 

با ۲۳ % از بقیه رقبا جلوتر هستند. این دو در زمینه اقتصاد رفتاری کار کرده اند. فهر در زوریخ استاد است و رابین در برکلی کار میکند. رابین تنها ۴۶ سال دارد و همچنین در سال ۲۰۰۲ نوبلی به اسمیت و کاهنمن در این زمینه داده شد. همچنین در این لیست خبری از ریچارد تالر و آندری اشلایفر نیست. به همین دلیل من خیلی به این گزینه خوشبین نیستم.

William D. Nordhaus and
Martin L. Weitzman

این دو ۱۹ % کل آرا را بدست آورده اند و در زمینی اقتصاد محیط زیست کار میکنند. ویلیام د . نوردهاوس استاد دانشگاه یل است و  مارتین ل. ویتزمن استاد هاروارد است.  من شخصا در این زمینه اطلاعات زیادی ندارم، ولی اگر میخواستم میان این گزینه ها  به کسی رای بدهم این دو به نظرم  گزینه معقولی بودند. چون موضوع کاری انها این روزها خیلی مد است و سیاست مداران در مورد اثرات  گازهای گلخانه ای و محیط زیست با هم بحث و جدال دارند. ضمن اینکه موضوع کاری آنها تقریبا خنثی  میباشد و به بحران مالی و … زیاد کاری ندارد.

Elhanan Helpman and
Gene M. Grossman

با 13 %. هلپمن و گروسمن هر دو در زمینه تجارت بین الملل کار میکنند. با توجه به اینکه سال گذشته جایزه به کروگمن در همین زمینه تعلق گرفت و همچنین اینکه کروگمن و گروسمن در پرینستون با هم همکار میباشند این گزینه بسیار بعید به نظر میرسد.

Dale W. Jorgenson 

دیل یورخنسن استاد هاروارد است و در اقتصاد سیاسی کار میکند. مقالاتی در زمینی اصلاحات مالیات بر درامد دارد. ولی به نظرم گزینی مطرحی نباید باشد. هر چند شخصا خیلی اطلاعی از کارهای شاخص او ندارم.

در این نظر سنجی دیگران ۳۲ % آرا را به دست آورده اند.

از افراد دیگری كه در اقتصاد بسیار شاخص هستند ولی هنوز به این جایزه دست پیدا نکرده اند میتوان از فاما و فرنچ نام برد كه تئوری CAPM را گسترش دادند و نهایتا آن را در دهه ۹۰ تا حد زیادی اصلاح کردند. اما من بر این اعتقادم که وقت نوبل دادن به این دو دیگر گذشته است. اگر قرار بود نوبل به این دو تعلق بگیرد می بایست مدتها پیش این امرصورت می پذیرفت.

ژان تیرول اقتصاد دان فرانسوی که در تولوز مشغول به کار است هم از شانسهای بلند نوبل ارزیابی می شود. هر چند به نظرم تیرول بسیار شایسته این جایزه است ولی امسال این جایزه را نمی برد. چون در سال ۲۰۰۷ این جایزه به ماسکین تعلق گرفت که در حقیقت استاد او و هم رشته اوست. ولی می توان امید داشت که او تا چند سال دیگر این جایزه را از آن خود می کند.

بارو کاندیدای محتمل دیگری است که در پیش برد علم اقتصاد کلان نقش بسزایی ایفا کرده است. در سایت REPEC هم جز پرمرجوع ترین محققان است.. به نظر می آید که اگر او این جایزه را ببرد شانس سرجنت و سالا مارتین هم زیاد باشد. ( به نظر من ولی نمی برند، دقیقا به دلیل این بحران مالی ،چون دیدگاههای لیبرالی دارند نسبتا به مقوله اقتصاد)

خیلی ها شانس را به هانسن و سیمز می دهند به خاطر کارهای فراوانی که در اقتصاد سنجی انجام داده اند. اما باز من شانس این دو را خیلی زیاد نمی دانم زیرا نوبل ۲۰۰۳ را در اقتصاد سنجی به  انجل و گرانگر که 2-3 ماه پیش فوت کرد دادند.

در این میان رومر هم می تواند جز مدعیان به حساب بیاید. هر چند فکر می کنم نوبل امسال به کسی که بیشتر در حوزه های نزدیک به اقتصاد خرد فعالیت می کند تعلق می گیرد.

پی نوشت: در حال نوشتن این متن بودم که خبر برنده شدن اوباما در نوبل صلح رسید. دیشب هم خبر هرتا مولر که نوبل ادبیات را برد حالم را گرفت. معلوم نیست این کمیته نوبل چه ملاکهایی را برای فرد برنده در نظر می گیرد ولی به هر حال این دو خبر مخصوصا خبر اوباما خیلی نا امید کننده بود. جهان هنوز برای تست کردن اوباما فرصت زیادی دارد و اینکه نوبل به فردی تنها به خاطر 7-8 ماه فعالیتهای او داده شود اجحاف در حق کسانی است که جان و مال خود را به خاطر دیگران به خطر می اندازند تا رفاه عده ای را تامین کنند. اگر اوباما در این قدم گام برداشته و تاثیر گذار بوده است، بسیاری از روسای جمهور دیگر هم بوده اند. سارکوزی برای مثال اگر چه در داخل مورد انتقادات بسیاری است ولی در سیاست خارجی به شدت تاثیر گذار در سطح بین المللی بوده است. بسیار زود بود برای اینکه اوباما ارزیابی شود و تاثیرش در روابط بین الملل مشخص شود. و دیگر اینکه او اصلا به این نوبل احتیاج نداشت. بسیاری از فعالان سیاسی دیگری هستند که با این نوبل مصونیت زیادی پیدا می کردند و می توانستند دامنه فعالیتهای خود را گسترش دهند.

در زمینه ادبیات هم واقعا نمی دانم چه اتفاقی می افتد که به کوندرا و فوئنتس (که بسیار هم پیر است و ممکن است فرصت از دست برود) و آلنده و … نوبل نمی دهند و به قول یکی از نویسندگان خوب ما در پاریس، نویسندگان درجه 2 این جایزه را می برند.